Παιδί και βίαια πρότυπα

Αφορμή για το σημερινo κείμενο αποτέλεσε ένα άρθρο που διάβασα στο in.gr . Παραθέτω ένα απόσπασμα για να καταλάβετε περί τίνος πρόκειται:

Νέα Υόρκη: Τα αγόρια προσχολικής ηλικίας που παρακολουθούν βίαια τηλεοπτικά προγράμματα, ακόμα και υπό τη μορφή κινουμένων σχεδίων, μπορεί να είναι πιο επιθετικά από τους συνομηλίκους τους, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Pediatrics.

«Σιγά το νέο!» , θα μου πείτε. Συμφωνώ. Πολλές έρευνες έχουν αποδείξει τη σχέση τηλεοπτικής βίας και επιθετικότητας στα παιδιά (κυρίως στ’ αγόρια). Ακόμα θυμάμαι ένα σχετικό πείραμα που είχα μελετήσει ως φοιτητής:

Το πείραμα
Σ’ αυτό το πείραμα ,λοιπόν, που είχε οργανώσει ο Bandura (βλ. κοινωνική μάθηση) κάποια παιδιά νηπιαγωγείου χωρίστηκαν σε δυο ομάδες. Η πρώτη ομάδα παρακολούθησε έναν ενήλικα να εκδηλώνει επιθετική συμπεριφορά σε μια κούκλα , ενώ η δεύτερη παρακολούθησε τον ίδιο ενήλικα να συμπεριφέρεται ήρεμα.

Το αποτέλεσμα
Το αποτέλεσμα ήταν πως ,όταν τα παιδιά της πρώτης ομάδας βρέθηκαν μόνα τους με την κούκλα , παρουσίασαν επιθετική συμπεριφορά παρόμοια με του ενήλικα. Αντίθετα , τα παιδιά της δεύτερης ομάδας έπαιξαν με την κούκλα χωρίς να της συμπεριφερθούν βίαια.

Το συμπέρασμα
Εύκολα μπορούμε να συμπεράνουμε ότι τα παιδιά μιμούνται με μεγάλη ευκολία αυτά που βλέπουν γύρω τους.

Το ερώτημα
Το ερώτημα που γεννάται,λοιπόν, είναι αν υπάρχει κάποιος να ελέγχει τις εκπομπές που προβάλλονται στις παιδικές ζώνες των καναλιών. Κι αν υποθέσουμε ότι στην τηλεόραση υπάρχει κάποιος έλεγχος , τότε τι γίνεται με τα video games; Εκεί πιστεύω ότι η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη.

Πριν από μερικούς μήνες ,κατά τη διάρκεια της εφημερίας μου στο προαύλιο του σχολείου , είδα κάποιους μαθητές μου (Γ’ Δημοτικού τότε) να «παίζουν» , κλοτσώντας ο ένας τον άλλον και βρίζοντας στα αγγλικά με την φράση «f**k you bit**»! Όταν τους πλησίασα και τους ρώτησα που έμαθαν αυτή τη φράση κι αυτό το «παιχνίδι» μου απάντησαν ότι τα είδαν σ’ ένα video game.

«Τι πρωτότυπο!» , θα σκεφτείτε. Πράγματι , δεν είναι καθόλου πρωτότυπο αλλά πολύ διαδεδομένο. Το πρωτότυπο θα ήταν να σταματήσουν να υπάρχουν τέτοια παιχνίδια! Βέβαια ,κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η βία (σωματική , λεκτική , ψυχολογική) είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης και ότι δεν ευθύνονται μόνο η τηλεόραση και τα video games για την υπαρξη της. Συμφωνώ , αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να την ενισχύουμε κιόλας. Επίσης , δεν πιστεύω ότι ένα παιδί θα ερχόταν ποτέ σε επαφή με τόσο πολλή βία , αν δεν υπήρχαν βίαια προγράμματα στην τηλεόραση και βίαια video games. Η βία της καθημερινότητας μας μοιάζει με σταγόνα μπροστά στον ωκεανό βίας που μας σερβίρουν η τηλεόραση και τα βιντεοπαιχνίδια. Αξίζει ,άραγε, για τα κέρδη κάποιων εταιριών να περνάμε λανθασμένα μηνύματα στις νέες γενιές;

Ισως , σε κάποιους να φανεί υπερβολική η απορία μου. Δουλεύοντας ,όμως,σε δημοτικά σχολεία τα τελευταία 8 χρόνια , έχω καταλάβει τη μεγάλη επίδραση της τηλεόρασης στα παιδιά , ενώ παράλληλα έχω παρατηρήσει ότι υπάρχουν πολλοί μαθητές που προσπαθούν να επιλύσουν όλα τους τα προβλήματα μέσω βίας. Δεν μπορεί ,λοιπόν, να μην υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα σ'αυτά τα δύο. Ακόμα κι αν οι μαθητές δε μιμηθούν τα βίαια πρότυπα , η εξοικείωση τους με τη βία είναι από μόνη της ανησυχητική! Πραγματικά αναρωτιέμαι αν τα σχολεία θα μπορούσαν να κάνουν κάτι για να βελτιώσουν αυτή την κατάσταση...